Türkiye’nin Resmi Dijital Kimliği: .tr Alan Adı Kaydı Hakkında Her Şey 2025
İçindekiler ✓
.tr Alan Adı Nedir ve Neden Önemlidir?
İnternet dünyasında bir web sitesinin en önemli kimliklerinden biri alan adıdır. Türkiye’ye ait alan adı uzantısı olan “.tr”, Türkiye’de faaliyet gösteren bireyler ve kurumlar için özel olarak tahsis edilen ulusal alan adı uzantısıdır. Bu uzantı, dijital dünyada Türkiye’yi temsil etmenin yanı sıra yerel aramalarda SEO avantajı sağlaması, güvenilirlik ve marka değerini artırması nedeniyle oldukça önemlidir.
.tr uzantılı alan adı kaydı yaparak, hem kurumunuzun veya kişisel markanızın Türkiye’de resmi bir varlık sahibi olduğunu gösterebilir hem de hedef kitlenize daha güvenilir bir imaj çizebilirsiniz. Ancak bu süreç, belirli kurallar, prosedürler ve gereksinimlerle yürütülmektedir. Bu makalede, .tr alan adı kaydının tüm yönlerini detaylarıyla keşfedeceğiz.
.tr Alan Adı Kaydı İçin Temel Şartlar ve Gereksinimler
Türkiye’de bir alan adı kaydı yapabilmek için bazı resmi şartlar vardır. Bunlar hem bireyler hem de kurumlar için geçerlidir. İşte temel gereksinimler:
1. Türkiye’de Yerleşik Olmak veya Türkiye’de Faaliyet Göstermek
.tr alan adı uzantısı, Türkiye’de yerleşik gerçek kişiler veya Türkiye’de ticari faaliyet gösteren tüzel kişiler için tahsis edilir. Yani, .tr domain almak için Türkiye ile bağlantınızın resmi bir şekilde kanıtlanması gerekir.
2. Resmi Belgelerin Sunulması
Alan adı başvurusu sırasında nüfus cüzdanı, vergi levhası, ticaret sicil gazetesi gibi belgelerin sunulması talep edilir. Bu belgeler, başvuranın Türkiye’de yasal olarak kayıtlı ve faaliyet gösteren bir kişi veya kurum olduğunu doğrular.
3. Alan Adı Türüne Göre Özel Şartlar
.tr alan adı altında farklı alt domainler bulunur (örneğin com.tr, org.tr, gov.tr). Her alt domain türü için farklı başvuru şartları vardır. Örneğin, gov.tr sadece kamu kurumlarına tahsis edilir.
.tr Alan Adı Kayıt Süreci: Adım Adım Başvuru ve Onay
1. Alan Adı Uygunluğunu Kontrol Etme
Alan adı kaydı için ilk adım, almak istediğiniz .tr uzantılı alan adının uygunluğunu kontrol etmektir. Bu sorgulama işlemi, TRABIS sistemine kayıtlı ve yetkilendirilmiş kayıt kuruluşlarının web siteleri üzerinden yapılır. İstediğiniz alan adı daha önce alınmamış olmalı ve kayıt şartlarına uygun olmalıdır.
2. Başvuru Belgelerinin Hazırlanması
Alan adı türüne göre (örneğin com.tr, org.tr, edu.tr) gerekli olan belgeler farklılık gösterebilir. Genel olarak:
Gerçek kişiler için nüfus cüzdanı veya kimlik bilgileri,
Tüzel kişiler için ticaret sicil gazetesi, vergi levhası, faaliyet belgesi gibi resmi evraklar,
Başvurulan alan adı türüne özgü ek belgeler hazırlanmalıdır.
Belgeler eksiksiz ve güncel olmalıdır. Başvurunun kabul edilmesi için bu belgeler titizlikle incelenir.
3. Yetkili Kayıt Kuruluşları Üzerinden Başvuru Yapılması
Eskiden NIC.TR üzerinden yürütülen alan adı başvuruları, 2022 yılından itibaren TRABIS (Türkiye Alan Adı Bilgi Sistemi) tarafından merkezi olarak yönetilmektedir.
Bu nedenle, tüm .tr uzantılı alan adı başvuruları, yenileme, transfer ve yönetim işlemleri sadece TRABIS’e kayıtlı ve yetkilendirilmiş kayıt kuruluşları aracılığıyla yapılmaktadır.
Güncel Başvuru Adımları:
Alan adı uygunluğu yetkili kayıt kuruluşları üzerinden sorgulanır.
Başvuru sahibi, gerekli belgeleri hazırlayarak yetkili kayıt kuruluşuna teslim eder.
Kayıt kuruluşu başvuruyu TRABIS sistemine iletir ve başvuru süreci başlar.
TRABIS başvuruyu inceleyerek onay verir veya eksik belge/düzeltme talep eder.
Onaylanan alan adı tahsis edilir ve aktif hale getirilir.
Alan adı yönetimi, yenileme ve transfer işlemleri yine bu kayıt kuruluşları üzerinden yürütülür.
Önemli Notlar:
Başvuru, yenileme ve transfer işlemleri için sadece TRABIS’e kayıtlı yetkili kayıt kuruluşları kullanılmalıdır.
Güncel yetkili kayıt kuruluşları listesi TRABIS resmi sitesi’nde yer almaktadır.
Bazı alan adı türlerinde belge zorunluluğu bulunurken, bazıları belge gerektirmez.
Alan adının süresi dolmadan yenilenmesi gerekmektedir, aksi halde alan adı serbest kalır.
4. Başvurunun İncelenmesi ve Onaylanması
TRABIS sistemi tarafından başvuru belgeleri detaylıca incelenir. Eksik, yanlış veya uygun olmayan belgeler varsa başvuru reddedilir ya da düzeltme talep edilir. Belgeler uygun bulunursa alan adı tahsis edilir ve başvuru sahibi bilgilendirilir.
5. Alan Adının Aktif Edilmesi
Başvuru onaylandıktan sonra, alan adı TRABIS sisteminde aktif hale getirilir ve başvuru sahibi tarafından kullanılmaya başlanabilir. Alan adı yönetimi ve teknik ayarlamalar, kayıt kuruluşu aracılığıyla sağlanır.
.tr Alan Adı Uzantıları ve Kullanım Alanları (Güncel Liste)
Türkiye’de farklı sektörler ve kurumlar için çeşitli alt alan adı uzantıları bulunmaktadır. Her birinin kendine özgü başvuru şartları ve kullanım amacı vardır:
.com.tr: Ticari işletmeler ve şirketler için.
.org.tr: Dernekler, vakıflar ve sivil toplum kuruluşları için.
.gov.tr: Resmi devlet kurumları ve kamu kuruluşları için (yalnızca kamuya açıktır).
.edu.tr: Türkiye’deki resmi eğitim kurumları için.
.net.tr: İnternet servis sağlayıcıları ve altyapı firmaları için.
.gen.tr: Genel amaçlı alan adları için, diğer kategorilere uymayan kişiler veya kurumlar.
.bel.tr: Belediyeler için ayrılmıştır.
.av.tr: Avukatlar ve hukuk büroları için.
.pol.tr: Polis teşkilatı için.
.tsk.tr: Türk Silahlı Kuvvetleri için.
.k12.tr: İlk ve orta dereceli okullar için.
Her bir uzantının başvuru şartları, belgeleri ve onay süreçleri TRABIS sistemi tarafından ayrı ayrı yönetilir.
.tr Alan Adı Yenileme, Transfer ve Yönetimi
Yenileme
Alan adları yıllık olarak kaydedilir ve süresi dolmadan yenilenmelidir. NIC.TR belirlenen süre içinde yenileme yapılmazsa alan adı serbest bırakılır.
Transfer
Alan adınızı bir firmadan başka bir firmaya taşıyabilirsiniz. Transfer işlemi için gerekli belgeler ve onaylar alınır. Ayrıca transfer sırasında 60 günlük kısıtlamalar dikkate alınmalıdır.
Yönetim
Alan adının Whois bilgilerinin güncel tutulması zorunludur. Bu bilgilerdeki değişiklikler hızlıca NIC.TR’ye bildirilmelidir. Ayrıca DNS ayarları düzenli olarak kontrol edilmelidir.
.tr Alan Adı Kayıt Ücretleri ve Maliyetler
Alan adı kayıt ve yenileme ücretleri yıllık bazda belirlenir. Fiyatlar, alan adı türüne, kayıt firmasına ve sunduğu ek hizmetlere göre değişebilir. Genel olarak;
com.tr ve org.tr için yıllık 50-100 TL arasında değişen ücretler vardır.
gov.tr ve edu.tr gibi özel uzantılar devlet tarafından ücretsiz veya çok düşük ücretlerle verilir.
Ek gizlilik ve güvenlik hizmetleri ek maliyet yaratabilir.
.tr Alan Adı Kayıtlarında Karşılaşılan Sorunlar ve Çözümleri
Başvurunun Reddi: Belgelerde hata veya eksiklikler
Alan Adı Uygunluk Sorunu: İstenilen isim başkası tarafından alınmış
Uzun Onay Süreleri: NIC.TR bürokratik süreçleri
Bilgi Güncelleme Problemleri: Whois bilgileri güncellenmezse yaptırımlar
Bu sorunlarla karşılaşmamak için dikkatli belge hazırlama, uygun isim seçimi ve sürecin yakından takibi önemlidir.
Gerçek Hayattan Örnek Senaryo
Bir KOBİ sahibi, işletmesi için “hostixo.com.tr” alan adını almak istedi. Belgelerini eksiksiz hazırlayıp yetkili firmaya başvurdu. NIC.TR incelemesinden sonra alan adı onaylandı ve aktif edildi. Böylece işletme dijital dünyada Türkiye uzantısıyla güçlü bir kimlik kazandı.
Sonuç: .tr Alan Adı Kaydı ile Dijital Gücünüzü Arttırın
Türkiye’de faaliyet gösteren herkes için .tr alan adı kayıt işlemi, markalaşma ve dijital güvenilirlik için kritik bir adımdır. Doğru ve eksiksiz bir başvuru süreci, uygun uzantı seçimi ve düzenli yenileme ile dijital dünyada sağlam bir varlık oluşturabilirsiniz.
